Иккинчи жаҳон уруши – мислсиз қирғинбарот, ватан ҳимоясига отланган не-не мард ўғлонларнинг қурбон бўлиши, турмуш ўртоғидан, суюкли фарзандидан жудо бўлишига сабаб бўлган мудҳиш воқеадир. Бугунги авлод учун, албатта бу воқеалар бир эртак бўлиб туюлади, аммо берилган қурбонлар, чекилган азобу машаққатлар изсиз кетмади. Уларнинг қаҳрамонликлари эвазига мана шундай дориламон кунлар шукуҳини туйдик. Шу боис иккинчи жаҳон уруши қатнашчиларининг ёрқин хотираси абадиятга дахлдор ва уларни доимо шараф билан ёдга оламиз.

Қашқадарё вилояти Қарши шаҳрида истиқомат қилаётган Аҳмад бобо Жалилов ҳам урушнинг бор даҳшатларини бошидан кечирган ва у бугунги кунда муборак 96 ёшни қарши олди. Карантин даври бўлгани боис Аҳмад бобо билан юзма-юз мулоқот қилолмасакда телефон орқали суҳбатлашишга, доим эшитсакда, лекин сира зерикмайдиган уруш мавзусидаги ҳикояларини тингладик. Хотиралари билан бироз бўлсада бўлишдик.

–1943 йилнинг 3 май куни урушга отланган эдим, – дейди Аҳмад бобо ўша машъум йилларни хотирлар экан. 6 ойлик тайёргарликдан сўнг Калининград шаҳрида жангга кирганман. Мени ўқчилар двизонига олишган эди. Икки йил давомида кўплаб аёвсиз жангларда иштирок этдим. Улардан бири Калининград шаҳридаги 106-рақамли тепалик учун бўлган.

Бу тепалик атрофни кузатиш ва келаётган душман қўшинларига аниқ зарба бериш учун ўта стратегик аҳамиятга эга бўлиб, уни фашистлар эгаллаб олганди. Шу боис бизнинг қисмимизга қандай бўлмасин тепаликни қўлга киритиш вазифаси юклатилди. Аввалига жуда қийналдик, чунки баланддан атрофни аниқ кузатиб турган фашист аскарлари окопдан чиқишингиз билан нишонга оларди. Ҳатто улар кундуз куни ўқ отилган жойларни эслаб қолиб, кечалари ҳам ўша томонга қаратиб вақти-вақти билан ўқ узиб туришарди. Бу бизни ўзларига яқинлаштирмаслик учун ўйлаб топилган чора эди.

Шунда бизнинг командиримиз ҳам душманнинг ҳийласига қарши бошқа бир айёрлик топди. Режага кўра, қоронғу тушиши билан биз акопдан чиқмасдан туриб, бараварига “Ура” дея бақирардик. Бизни бостириб келаяпти, деб ўйлаган немислар эса ҳар сафар “Ура” овозини эшитиши билан гир атрофга қаратиб ўқ ёмғирларини ёғдирарди. Охири улар айёрликни тушунди ва ўқ отишни тўхтатди, биз эса пайтдан фойдаланиб, тепаликка чиқиб бордик. Кўп сафдошларимиз ана шу жангда ҳалок бўлди, лекин немис қисмини тор-мор этиб, тепаликни қўлга киритдик. Бу жангда кўрсатган қаҳрамонлигим учун менга “Қизил юлдуз” орденини беришди. Бу илк орденим эди. Ўша кезлар биринчи орден олиш аскарлар учун жуда катта фахр эди. Шундан сўнг яна кўплаб тўқнашувларда иштирок этиб, кўплаб орден ва медаллар олганман. Лекин бу орденлар кўксимни безаб тургани билан уни ичида ёнаётган оловни ўчира олармиди, асло босолмайди. Жангоҳларда дарё бўлиб оққан қонлар, қанча оҳу нолалар унут бўлармиди.

Бирга хизмат қилган қуролдошларим, қўлимда жон берган сафдошларим ҳали ҳамон тушларимга кириб чиқади. Уларнинг қанчаси жангоҳларда шаҳид бўлиб кетди. Улар ҳақиқий мард жангчилар эди. Номинг ўчсин уруш! Бошимизга қандай кулфатларни ёғдирди... Бугун тинч ва осуда кунларимиз абадий бўлсин. У кунларни ҳеч кимнинг бошига солмасин.

Аҳмад бобо Жалилов урушдан кейин алоқа соҳасида самарали меҳнат қилди. Бугунги кунда маҳаллада, таълим муассасаларида ёшларга тинчликнинг улуғ неъмат экани, фаровон ҳаётимизнинг қадрига етиш, уни асраб-авайлаш зарурлиги ҳақида ўгит ҳамда маслаҳатлар беришдан чарчамайди. Унинг кўксини безаб турган кўплаб орден ва медаллар ёшлар учун ҳақиқий ибрат намунасидир.

Ў.БАРОТОВ, ЎзА
22-04-2020 |
Фото галерея